اقلیم‌شناسی سیلاب ناشی از بارش سنگین 4 فوریه 2006 استان لرستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

10.22111/jneh.2015.2476

چکیده

بررسی شرایط رخداد بارش یکی از پارامترهای مهم در مطالعات اقلیمی و رفتار سیستم­های جوی موجد سیل است. هدف این پژوهش بررسی اقلیم­شناختی وقوع سیل 4 فوریه 2006 در استان لرستان است. این بارش در کمتر از 24 ساعت در بیش از 15 ایستگاه، بارش­های بیش از 70 میلیمتر را ثبت نمود و باعث ایجاد سیلاب و خسارت در مناطق جنوبی استان گردیده است.
در این پژوهش از داده­های بارش 64 ایستگاه استان استفاده شد. همچنین فایل رقومی نقشه­های فشار سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل، وزش رطوبتی و نقشه­های باد مداری به ترتیب در سطوح 1000، 500، 700 و 200 میلی­باری از مرکز دا­ده­های جوی و اقیانوسیNCEPتهیه گردید.روش کار بر مبنای تحلیل همدیدی محیطی به گردشی بوده است. نتایج بدست آمده نشان می­دهد سه عامل اصلی؛ وجود کم فشار سطح زمین در منطقه بروز سیل، قرارگیری فرارفت بادهای غربی بر روی کم فشار سطح زمین و انطباق چپ خروجی محور رودباد جنب حاره بر روی منطقه فرارفت بادهای غربی از مهمترین علل وقوع سیل در منطقه بوده است. قرارگیری راست ورودی رودباد جبهه قطبی بر منطقه فرارفت بادهای غربی در روز وقوع سیل در تقویت اثر رودباد جنب حاره و نهایتاً تشدید ناپایداری بسیار مؤثر بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Synoptic Survey of Floods Caused by Heavy Rainfall of 4 February 2006 in the Lorestan Basin

چکیده [English]

Synoptic patterns is one of the important parameters in climate studies and atmospheric behavior of the system causing flooding in any area. This study examined the Synoptic conditions in the February 4, 2006 flood basin of Lorestan. The aim of this study was to assess the flood Synoptic February 4, 2006 in the province of Lorestan Basin This rainfall recorded rainfall over 70mm in excess of 15 rain gauge and synoptic stations and cause flooding and damage in southern of province. Rainfall data from 64 stations in the study area were used up. Rainfall data were used from 64 stations in this study. The digital files maps of sea level pressure, geopotential height of level 500mb, blowing moisture level of 700mb and U-wind of level of 200mb were provided of NCEP data center.The results show that three factors exist floods damage; low surface pressure in this area, located west wind advection on ground low pressure and adaptation of left output shaft of  subtropical Jet-Stream on advection of westerly winds are the main cause of the flood in this basin. Overlaying of right entrance of Polar Front Jet-Stream on advection of westerly winds has been very effective in enhancing the instability

کلیدواژه‌ها [English]

  • Synoptic Pattern
  • Jet-Stream
  • Heavy Rain
  • Lorestan

مراجع

1)      ایزد نگهدار، زهرا (1388). بررسی سینوپتیکی بعضی سیستم‌های کم فشار مدیترانه­ای مخصوص و اثرات آنها را بر روی ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد. مؤسسه هواشناسی. دانشگاه تهران.
2)      باعقیده، محمد؛ علیرضا انتظاری؛ فاطمه علیمردانی (1391). تحلیل سینوپتیکی بارش‌های حوضه‌های اترک و گرگانرود (39 بارش فراگیر)، جغرافیا و توسعه. شماره 26. بهار. صفحات 124-113.
3)      خوشحال‌دستجردی، جواد؛ محمود خسروی؛ حمید نظری‌پور (1388). شناسایی منشا و مسیر رطوبت بارش‌های فوق سنگین استان بوشهر، جغرافیا و توسعه. شماره پیاپی 16. صفحات 28-7.
4)      جونبخش، حسین (1374). بررسی سینوپتیک سیل در شهرستان لار درتاریخ 5/7/1995، پایان نامه ارشد. دانشگاه آزاد لارستان.
5)      سبزی‌پرور، علی‌اکبر (1370). بررسی سینوپتیکی سیستم‌های سیل‌زا در جنوب غرب ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد. مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران.
6)      لشکری، حسن؛ هوشنگ قائمی؛ زهرا حجتی؛ میترا امینی (1391) تحلیل سینوپتیکی بارش‌های شدید در استان اصفهان‌، پژوهش‌های جغرافیای طبیعی. سال 44. شماره 4. صفحات 116- 99.
7)      علیجانی، بهلول (1385). اقلیم‌شناسی سینوپتیک، چاپ دوم. انتشارات سمت. تهران.
8)      کرمی، فریبا؛ هنگامه شیراوند؛ فاطمه درگاهیان (1389). بررسی الگوی سینوپتیکی سیل بهمن 1384 پلدختر، فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی. سال دوم. شماره 4. صفحات 106-99.
9)      مسعودیان، سیدابوالفضل (1387). شناسایی شرایط همدید همراه با بارش‌های سنگین ایران، سومین کنفرانس مدیریت منابع ایران. 25-23 مهر 1378. دانشگاه تبریز.
10)  یارنال، برنت (1385) اقلیم‌شناسی همدید و کاربرد آن در مطالعات محیطی، ترجمه سیدابوالفضل مسعودیان. چاپ اول. انتشارات دانشگاه اصفهان.
11)    Barry R. Gand, Perry, A. H (1992). Synoptic Climatology Methods and Applications.  Methuen. co.Itd.
12)    Ching-Sen Chen, Chuan-Yao Lin, Yin-Jin Chuang, Hsi-Chyi Yeh (2002). A study of afternoon heavy rainfall in Taiwan during the mei-yu season, Atmospheric Research Volume 65, Issues 1–2, PP: 129–149.
13)    Pissimanis D. K., V. A. Notaridou, C. K. Spyrou (2006). On the main characteristics of synoptic weather conditions associated with thunderstorm activity during the months of July and August in the city of Thessaloniki (Northern Greece), Theoretical and Applied Climatology, Volume 83, Issue 1-4, PP: 153-167
14)    Joly A., Ayrault F., Malardel S (2002). Extra- Tropical Cyclones, Meteo-France, Version1.1.
15)    Rakhecha P.R., P.R. Pisharoty (1996). Heavy rainfall and monsoon: point and spatial distribution, Curent Science, Vol. 71, No. 30.
16)    Robert T., T. Cylke (1992).The development of flash-flood storm over southern Nevada, WRTA, Vol. 31, No. 92, PP: 47-55.
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 26 تیر 1393
  • تاریخ بازنگری: 10 بهمن 1393
  • تاریخ پذیرش: 01 خرداد 1394

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار